بررسی تفاوتهای نکاح دائم و نکاح موقت | نکاح چیست | نفقه زن در عقد دائم و موقت

نکاح دائم و نکاح موقت دو نوع عقد ازدواج در فقه اسلامی هستند که تفاوت‌های مهمی از نظر حقوقی، اجتماعی و فردی دارند. در ادامه به بررسی این تفاوت‌ها پرداخته می‌شود:

1. مدت زمان عقد:

• نکاح دائم: این نوع ازدواج برای مدت زمان نامحدودی است و تا زمانی که یکی از طرفین آن را فسخ یا طلاق ندهد، معتبر است.
• نکاح موقت (متعه): این عقد به مدت معین و مشخصی است که می‌تواند از یک ساعت تا چند سال باشد. پس از پایان مدت زمان، عقد به‌طور خودکار منحل می‌شود.

2. حقوق و تعهدات:

• نکاح دائم: در ازدواج دائم، حقوق و تعهدات گسترده‌ای برای هر دو طرف وجود دارد. این تعهدات شامل نفقه، ارث، زندگی مشترک، و مسئولیت‌های خانوادگی می‌شود.
• نکاح موقت: در این نوع ازدواج، حقوق و تعهدات کمتری وجود دارد. برای مثال، مرد موظف به پرداخت نفقه نیست و در برخی موارد مسئولیت‌های دیگری مانند ارث یا حضانت فرزند را ندارد.

3. شرایط انحلال عقد:

• نکاح دائم: طلاق برای انحلال ازدواج دائم نیازمند مراحل قانونی است که می‌تواند شامل شرایط خاصی باشد و در برخی موارد نیاز به رضایت طرفین یا حکم دادگاه دارد.
• نکاح موقت: عقد موقت به‌طور طبیعی پس از پایان مدت زمان تعیین‌شده منحل می‌شود و نیازی به طلاق یا فسخ ندارد، مگر اینکه یکی از طرفین بخواهد آن را زودتر پایان دهد.

4. زندگی مشترک:

• نکاح دائم: این نوع ازدواج معمولاً به‌طور رسمی‌تر و با ایجاد یک زندگی مشترک کامل و دائم به همراه مسئولیت‌های خانوادگی انجام می‌شود.
• نکاح موقت: در این نوع ازدواج، زندگی مشترک محدود به مدت زمانی است که عقد برای آن تعیین شده است. این نوع ازدواج بیشتر برای رفع نیازهای خاص یا زمانی که فرد آماده زندگی بلندمدت نیست، مناسب است.

5. ارث و مسائل مالی:

• نکاح دائم: در ازدواج دائم، زن و شوهر حق ارث از یکدیگر دارند و برخی حقوق مالی مثل نفقه و سهم‌الارث به‌طور خودکار برای آن‌ها ایجاد می‌شود.
• نکاح موقت: در عقد موقت، ارث و نفقه وجود ندارد و فرد در صورتی که مدت عقد تمام شود، از این حقوق بی‌بهره می‌ماند.

6. موضوع شرعی و اجتماعی:

• نکاح دائم: در بیشتر جوامع اسلامی و حتی غیر اسلامی، ازدواج دائم به‌عنوان راه‌حل اصلی برای تشکیل خانواده و پرورش فرزندان شناخته می‌شود.
• نکاح موقت: ازدواج موقت در برخی جوامع اسلامی، به‌ویژه در کشورهای شیعه، رواج دارد و برای برخی اهداف خاص مانند سفر یا رفع نیازهای موقت طراحی شده است. این نوع ازدواج ممکن است در برخی جوامع با دیدگاه‌های فرهنگی و اجتماعی مواجه شود.

7. تعداد ازدواج‌ها:

• نکاح دائم: در ازدواج دائم، مرد می‌تواند تا چهار همسر دائم داشته باشد، اما این امر نیازمند شرایط خاص و رضایت همسران دیگر است.
• نکاح موقت: ازدواج موقت می‌تواند بدون محدودیت تعداد انجام شود و مرد می‌تواند در مدت‌های مختلف چندین ازدواج موقت با زنان مختلف داشته باشد.

نتیجه‌گیری:

نکاح دائم و موقت هرکدام ویژگی‌های خاص خود را دارند و انتخاب آن‌ها بستگی به شرایط فردی، نیازها و اهداف شخصی و اجتماعی دارد. در ازدواج دائم، تعهدات بلندمدت و مسئولیت‌های خانوادگی بیشتر است، در حالی که نکاح موقت معمولاً برای نیازهای کوتاه‌مدت و با تعهدات کمتر مورد استفاده قرار می‌گیرد.

بررسی تفاوتهای نکاح دائم و نکاح موقت

درباره نکاح چه میدانید

معنی نکاح چیست

اموزش فال قهوه

آموزش فال قهوه

کلمه نکاح در لغت به معنی پیوستن می باشد و در اصطلاح حقوقی به معنی یک قرارداد است که به موجب آن زن و مرد در زندگی با یکدیگر شریک و متحد شده خانواده‌ای را تشکیل می دهند.

ازدواج موقت، نام های دیگری دارد، از قبیل نکاح منقطعه، متعه و همچنین واژه صیغه که در میان مردم بسیار رایج است ولی در قانون کاربردی ندارد.

نکاح میتواند دائم یا موقت باشد. البته نکاح موقت خاص شیعه و فقهای شیعه است که برای پذیرش آن به آیه 24 سوره نساء استناد کرده اند. نکاح موقت در بین اهل سنت حرام اعلام شده است و مخالفان بسیاری دارد.

نکاح دائم و نکاح موقت چون هر دو ازدواج محسوب می شوند، اشتراکاتی با هم دارند ولی به دلیل دائم و موقت بودن آن نیز تفاوتهایی بین این دو وجود دارد.

عقد موقت و یا نکاح منقطع چیست

بنابر ماده ۱۰۷۵ قانون مدنی: نکاح وقتی منقطع است که برای مدت معینی واقع شده باشد.

نکاح موقت همانطور که از اسم آن پیداست برای مدت زمان مشخصی است و با پایان یافتن آن زمان رابطه زوجیت بین زن و مرد از بین می رود و بهم نامحرم میشوند.

در هنگام نکاح موقت مدت زمان آن باید همان ابندا در زمان عقد مشخص شود و این که صرفا قابلیت تعیین داشته باشد کفایت نمیکند. تعیین مدت در عقد موقت از الزامات است و اگر مدتی ذکر نشود این نکاح باطل است البته برخی نیز اعتقاد دارند که در صورت ذکر نکردن مدت زمان مشخص در هنگام نکاح موقت این عقد باطل نیست و نکاح دائم محسوب می شود.

آموزش فال تاروت از صفر تا صد (مقدماتی و پیشرفته)

تفاوت های نکاح دائم و نکاح موقت

آثار ازدواج موقت غیر از مورد نفقه و ارث، مانند ازدواج دائم است و یا همچنین قواعد مربوط به فرزندان در نکاح دائم و نکاح موقت تفاوتی ندارد و با یکدیگر مشابه است و فرزند ناشی از ازدواج موقت از کلیه حقوقی که فرزند ناشی از ازدواج دائم برخوردار است، برخوردار می گردد.

در قانون مدنی قوانینی که برای ازدواج وضع گردیده است به جز در مواردی که نکاح دائم و نکاح موقت با یکدیگر تفاوت دارند، یکسان هستند و در حقیقت، قانونگذار در رابطه با ازدواج موقت قوانین جدیدی ذکر نکرده و صرفاً مواردی را که ازدواج موقت متفاوت با ازدواج دائم است را بیان کرده و به ذکر همین موارد بسنده نموده است.

در ادامه این مقاله از بیتوته شما را با تفاوت های نکاح دائم و نکاح موقت و قوانین مربوط به آن آشنا میکنیم.

 تعیین مدت در عقد دائم و موقت

بارزترین و اساسی ترین تفاوت نکاح دائم و نکاح موقت تعیین مدت معین برای عقد است. همانطور که گفته شد تعیین مدت در عقد موقت یک شرط لازم و ضروری است. اما در عقد دائم نیاز به ذکر مدت نیست و فرض بر این است که عقد به صورت دائم و همیشگی است مگر اینکه طرفین بخواهند از هم جدا شوند.

مدت زمانی که برای نکاح موقت تعیین میشود میتواند از یک ساعت تا 99 سال یا بیشتر تعیین گردد و هیچ محدودیت زمانی ندارد.

همانطور که قبلا هم گفته شد در مورد اینکه اگر در نکاح موقت مدت زمانی دکر نشود آیا این ازدواج باطل است یا خیر، فقها و حقوقدانان نظرات متفاوتی دارند.

با توجه به ماده ۱۹۰ قانون مدنی که به صراحت از قصد و رضای طرفین به عنوان شرط اصلی صحت معاملات یاد کرده است و ضمانت اجرای نداشتن قصد را بطلان معامله و قرارداد می داند، پس در صورتی که قصد و هدف طرفین نکاح موقت بوده است ولی در آن مدتی ذکر نشده است این عقد باطل نیست و نمیتوان آن را یک ازدواج دائم در نظر گرفت.

 تعیین مهریه در ازدواج موقت

یکی دیگر از تفاوت های نکاح دائم و نکاح موقت در تعیین مهر است. به این معنی که طبق ماده 1095 قانون مدنی بر خلاف نکاح دایم اگر در عقد موقت مهریه ذکر نشود آن عقد باطل است.

بد نیست بدانیم در عقد نکاح دایم اگر در مورد مهریه سکوت شود و یا حتی شرط شود که زن مهریه  تعلق نگیرد عقد صحیح است و البته این به این معنی نیست که زن مستحق مهر نمی شود. بلکه شرط عدم تعلق مهر به زن باطل است ولی نکاح صحیح است.

 ارث در نکاح دایم و موقت

مطابق با ماده 940 قانون مدنی فقط زوجین که ازدواج آنها دائمی باشد از یکدیگر ارث می برند. پس در نکاح موقت هیچ ارثی به زوجین تعلق نمیگیرد و زوجه جزء ورثه زوج محسوب نمیشود.

نفقه در نکاح دائم و نکاح موقت

نفقه زن در عقد دائم بر عهده شوهر است ولی در نکاح موقت چنین حقی برای زن وجود ندارد مگر اینکه در زمان عقد موقت نفقه یکی از شروط ضمن عقد باشد و یا عقد مبنی بر آن جاری شده باشد و بطور ضمنی این شرط قابل برداشت باشد.

 جدایی زوجین در عقد دائم و موقت

یکی دیگر از تفاوتهای اصلی نکاح دائم و نکاح موقت شیوه جدایی و طلاق زوجین از یکدیگر است. در نکاح دائم زن و مرد فقط از طریق مراجعه به دادگاه میتوانند از یکدیگر جدا شوند ولی در نکاح موقت یا با اتمام مدت زمان عقد طرفین از یکدیگر جدا می شوند و یا اگر شوهر مدت زمان باقی مانده را به زن ببخشد.

 عده در نکاح دائم و نکاح موقت

عده مدت زمانی است که زن باید بعد از جدایی یا فوت همسر صبر کند و نمیتواند در این مدت با فرد دیگری ازدواج کند. یکی دیگر از تفاوت‌های بین نکاح دائم و نکاح موقت مدت زمانی است که شخص باید عده نگه دارد.

در نکاح دائم بعد از طلاق زن باید به مدت 3 طهر ( طهر به معنی پاک شدن از عادت ماهیانه است) عده نگه دارد و اگر زن با اقتضای سن عادت ماهیانه نداشته باشد باید تا سه ماه عده نگه دارد و نمیتواند با فرد دیگری ازدواج کند.

ولی در نکاح موقت عده زن در صورت فسخ و یا بذل مدت به اندازه دو طهر است و اگر زن عادت ماهیانه نداشته باشد مدت زمان عده 45 روز می باشد.

همچنین اگر زن حامله باشد در هر یک از این دو ازدواج مدت عده زن تا وضع حمل است و در صورتی که شوهر فوت نماید مدت عده زوجه دائم و زوجه منقطعه ۴ ماه و ۱۰ روز است.

تفاوت های عقد دائم با صیغه موقت

همانگونه که از نام عقد دائم و عقد موقت مشخص است ، بر خلاف عقد دائم ، ازدواج موقت برای مدت بخصوص و محدودی است که زوجین باید ضمن عقد موقت یا صیغه آن را مشخص کنند و همین امر سبب می شود که عقد دائم با عقد موقت متفاوت گردد که برخی از مهم ترین تفاوت های عقد دائم با صیغه موقت را می توان شامل موضوعاتی همچون تعیین مدت در عقد دائم و موقت ، تعیین مهریه در عقد دائم و موقت ، نفقه زن در عقد دائم و موقت ، جدایی زوجین در عقد دائم و موقت ، عده زن در عقد موقت و دائم و ارث زوجین در عقد دائم و موقت می باشد که در ادامه به بررسی هر یک از موارد مذکور خواهیم پرداخت و در مقاله ای جداگانه شباهت های عقد دائم و موقت را بررسی نموده ایم .

تعیین مدت در عقد دائم و موقت

بر اساس ماده 1075 قانون مدنی ، عقد نکاح وقتی منقطع است که برای مدت معینی واقع شده باشد . به همین دلیل ، یکی از موارد تفاوت عقد دائم با عقد موقت آن است که تعیین مدت در عقد موقت شرط لازم است . به همین دلیل اگر در حین عقد موقت یا صیغه ذکر مدت نشود ، عقد موقت واقع نخواهد شد . اما در عقد دائمی ، فرض بر آن است که عقد به صورت دائم و همیشگی جاری شده است ؛ مگر اینکه خود طرفین بخواهند از هم جدا شوند . برای آشنایی بیشتر با تعیین مدت در عقد موقت کلیک کنید .

تعیین مهریه در عقد دائم و موقت

یکی دیگر از فرق های عقد موقت با ازدواج دائم آن است که در عقد موقت حتما باید مهریه زن ذکر شود . لزوم تعیین مهریه در عقد موقت ضمن ماده 1095 قانون مدنی بیان شده است که بر اساس این ماده :  ” در نکاح منقطع عدم مهر در عقد موجب بطلان است ” . لذا اگر مهریه زن در عقد موقت مشخص نشده باشد ، عقد موقت باطل خواهد بود . اما در عقد نکاح دائم ، الزامی به تعیین مهریه توسط زوجین حین عقد نکاح وجود ندارد . برای دریافت اطلاعات بیشتر در مورد مهریه زن در عقد موقت کلیک کنید .

نفقه زن در عقد دائم و موقت

بر اساس قانون مدنی ، در صورتی که عقد نکاح زن و مرد از نوع نکاح دائم باشد ، مرد موظف است که به همسر خود نفقه بپردازد . با این حال ، پرداخت نفقه به زن در عقد دائم و موقت با یکدیگر اختلاف دارد . چرا که بر اساس ماده 1113 قانون مدنی در عقد نکاح موقت ، مرد ملزم به پرداخت نفقه به زن خود نیست ؛ مگر اینکه دادن نفقه به زن شرط شده باشد یا اینکه عقد مبنی بر پرداخت نفقه به زن در عقد موقت جاری شده باشد.

اموزش تاروت ترکیه ای (لارو)